Sinds ruim 15 jaar ondersteun ik ouders die te maken hebben met de Jeugdzorg. In dit artikel wil ik een analyse geven betreffende mijn ervaringen en daarbij adviezen geven aan ouders hoe men er mee kan omgaan. Ook zal ik aandacht schenken hoe het beter kan, waarbij duidelijk mag zijn dat er veel mis is binnen het systeem van jeugdbescherming.
Een uithuisplaatsing van kinderen is veelal traumatisch voor kinderen. Het gehele leven wordt ontregelt, daar kun je niet voorzichtig genoeg mee omgaan. Veelal gebeurt het door een melding aan Veilig Thuis vanuit de omgeving, waarna de RVDK aan de slag gaat. Echt onderzoek vindt amper plaatst. Hierdoor is ook een angst cultuur ontstaan. Een kind een corrigerende tik geven geeft risico's. Wanneer b.v. buren een hekel hebben aan de ouders en een kind huilt staat snel Veilig Thuis op de stoep. Ook misverstanden kunnen voorkomen. Een voorbeeld wil ik u niet onthouden.
"Een moeder was in beeld van Veilig Thuis, die de RVDK had ingeschakeld. Op een ochtend stond men op de stoep. Op afstand kon ik via skype meeluisteren. Moeder werd ondervraagd. Op een essentiële vraag of ze een partner had antwoorde ze ontkennend. Een paar weken daarna kwam men weer langs, ook toen was ik er bij. Moeder zou wel een partner hebben. Onderzoek op school van de kleine kinderen had dit bepaald. De kinderen spraken steeds over Arie, terwijl het vriendinnetje Arianne was. Klakkeloos was aangenomen, dat dit de vriend van moeder was. De kinderen waren gelijk uit huis geplaatst was de mededeling van de medewerkster RVDK. Moeder zou gelogen hebben. De rechter besloot uiteindelijk, omdat het toch beter leek voor de kinderen het besluit te handhaven. Zo kan een misverstand ook tot dergelijke conclusies leiden."
Bij een uithuisplaatsing hebben ouders te maken met een keten, waarbij Politie, Veilig Thuis, RVDK en uiteindelijk de GI (gecertificeerde instelling) een rol spelen. Van onafhankelijkheid blijkt veelal geen sprake. Men vertrouwt op elkaar. De rechter neemt dit alles klakkeloos over. De ervaring leert dat ouders tegen muren oplopen. Door gebrek aan tijd van de rechter wordt er geen rekening houden met partijen zoals: "Trauma psychologen, de huisarts, opvoedkundigen en het eigen netwerk. Een onafhankelijke commissie om besluiten te toetsen zou niet verkeerd zijn.
Wanneer kinderen uit huis worden geplaatst en in een pleeggezin worden geplaatst ligt de totale verantwoordelijkheid bij de GI en speelt Veilig Thuis geen rol meer. Wanneer de aangestelde voogd zaken binnen het pleeggezin verkeerd beoordeeld heeft hebben de biologische ouders eenvoudig pech. Veilig Thuis zou op de achtergrond hier ook een rol in moeten kunnen spelen.
Mijn advies aan ouders die hun kinderen dreigen kwijt te raken: "Maak een overzichtelijke tijdlijn, wat er allemaal is gebeurd. Zodat snel conclusies getrokken kunnen worden wat er moet gebeuren. Dikwijls zie je ouders met een schoenendoos vol bij een advocaat komen, die beperkte tijd heeft. Probeer tijdens de zitting emoties zoveel mogelijk niet te uiten. Laat zoveel mogelijk de advocaat of andere ondersteuner aan het woord. Antwoordt alleen op vragen. Bij het tonen van emoties wordt je al snel als labiel gezien en worden kansen kleiner je kind terug te krijgen.
Bij een uithuisplaatsing wordt uitgegaan van de huidige situatie. Dit alles blijft staan in het dossier. Dus als je denkt dat zaken zijn veranderd en je wilt een nieuwe zaak aanspannen zonder nieuw onderzoek ben je op voorhand kansloos. Dus vraag voordat je begint een nieuw onafhankelijk psychologisch onderzoek aan bij b.v. de GGD.
Onthechting speelt vaak een belangrijke rol. Wanneer kinderen meer als zes maanden uit huis zijn geplaatst leert de ervaring, dat kinderen niet snel meer terug geplaatst worden. Het vreemde is, dat wanneer kinderen van het ene naar het andere pleeggezin moeten, deze gedachte amper speelt. Dan zou er ook gekeken kunnen worden, of een terugplaatsing naar de biologisch ouders weer mogelijk zou kunnen zijn. De situatie kan veranderd zijn. Daar zou een terugplaatsing commissie een rol in kunnen spelen.
Tenslotte mag je de nodige kritiek hebben op de Gemeente. Met de decentralisatie in 2015 was het belangrijkste punt dat alles dicht in de eigen gemeente gebeurde. Dan zou je mogen verwachten, dat de gemeente bepaalde verantwoordelijkheid neemt. Echter schuift ze deze verantwoordelijkheid af naar in het bijzonder de GI. Bij problemen tussen ouders en GI zou het niet verkeerd zijn, dat de gemeente een bepaalde mediation taak op zich neemt. Controle in deze zou niet verkeerd zijn. Alles wordt bekostigd vanuit publieke gelden.
Met dit artikel hoop ik de discussie aan te zwengelen, om het systeem te doen veranderen en het aantal uit huis plaatsingen terug te dringen. Kinderen worden te veel voor hun leven beschadigd. Hulp thuis zou veel meer ingezet moeten worden. Daarvoor is een PGB een prima instrument. En is vader of moeder het probleem, los dit op. Maar laat kinderen zoveel mogelijk in de eigen omgeving opgroeien.
